landed in Berlijn
/ 2022
Ontdek 5 wijken in 4 dagen
Berlijn is een hippe wereldstad en is dé creatieve stad van Europa. De stad ademt kunst en cultuur uit, en dat werkt inspirerend. Op elke straatmuur of verkeerspaal kom je leuke, grafische elementen tegen: graffiti, posters en stickers fleuren deze Duitse hoofdstad op. Los van alle interessante musea en bezienswaardigheden die er zijn.
Ook al telt deze metropool 3,66 miljoen inwoners, de stad geeft je ruimte en is groen. Het is een levendige en multiculturele stad. Juist door hun rijke verleden, zijn de inwoners open-minded en vriendelijk.
Groene, duurzame stad
De ecologische ‘vibe’ is zeer duidelijk aanwezig in Berlijn. De manier van leven van de Berlijners is duurzaam, lokaal, artisanaal en fairtrade. Dat trekken ze door in alles: in hun manier van leven, wonen, winkelen en eten. Berlijn krioelt van de ambachtelijke koffiebranderijen, lokale koffiebars en bierbrouwerijen. Vegan en veggie zijn er populair, maar ook de Berlijnse curryworst natuurlijk.
Berlijn is een citytrip voor alle seizoenen. In de zomer zijn er fantastische bars aan de rivier de Spree, in de winter zijn er gezellige kerstmarkten, in de lente of herfst duik je de musea, cafés of winkels in.
Berlijn is ingedeeld in verschillende stadsdelen. Elke wijk heeft zijn eigenheid en karakter.
We beschrijven de volgende 5 wijken: Friedrichshain / Kreuzberg / Neukölln / Prenzlauerberg / Mitte
DAG 1
Het stoere Friedrichshain
Friedrichshain ligt ten oosten van Mitte. Dit was vroeger het oorspronkelijk deel van Oost-Berlijn, waar je een alternatieve, rauwe Oost-Duitse sfeer vond. De vroegere Oost-Berlijners woonden er, die ze ‘Ossi’s' noemden. Het was een wijk vol contrasten, met punkers, kunstenaars, studenten, muzikanten, modeontwerpers en gezinnen die er woonden.
De kans dat je nu nog de ‘echte’ Friedrichshainers tegenkomt, met bier in de hand, is klein. De sfeer is nog altijd een beetje alternatief en Oost-Duits, maar de scherpe kantjes zijn verdwenen. De locals trekken weg, vooral jongeren en buitenlanders komen er wonen. Het is een buurt waar er veel feestjes plaatsvinden.
Simon-Dach-Strasse
We wandelen een klein stukje in de Karl-Marx-Allee, met imponerende hoge gebouwen in Oost-Duitse architectuur uit 1953, naar voorbeeld van Rusland.
Even later komen we toe in de Simon-Dach-Strasse, een straat vol met gezellige cafés, terrassen en restaurants met internationale keuken.
OV S-bahn, U-bahn U1 Warschauer Strasse
Iets verder ligt een leuk restaurant-café-bar Intimes. Bij mooi weer is het zalig om iets te drinken op het terras, de bediening is vlot en het ontbijt is er heerlijk.
Boxhagener Strasse 107, Berlijn
Boxhagener Platz
Kuier verder via de Boxhagener Strasse en de Gärtnerstrasse tot aan de Boxhagener Platz. Daar is het vooral in het weekend gezellig, wanneer er markt is. Op zaterdag is er een biologische markt, op zondag een vlooienmarkt.
Ga zeker een Friedrichshainer biertje drinken bij brouwerij Hops & Barley, een tof café en heerlijk bier. Je kan kiezen uit een pils, wit of donker bier.
Wülhischstrasse 22-23, Berlijn
Er liggen mooie winkels in deze buurt, altijd kleinschalig, duurzaam en lokaal.
- Givn Berlin, kleding van Berlijns merk - Wülischstrasse 15 _ www.givnberlin.com
- Stereoki, mannenmode - Gabrielmax strasse 18 _ www.stereoki.com
- Schwesterherz, papierwaren - Gärtnerstrasse 28 _ www.schwesterherzundkuechenliebe.de
In de straten rond de Boxhagener Plats vind je goede eetgelegenheden:
- Spaccanapoli, Napolitaanse pizza - Wühlischstrasse 12 _ www.spaccanapoli12.com
- Saporito, Italiaanse pasta - Strassmannstrasse 21 _ www.pomodorino.de/saporito
- Pomodorino, focaccia - Strassmannstrasse 21 _ www.pomodorino.de/pomodorino
- Datscha, Russisch restaurant - Gabriel Max Strasse 1 _ www.datscha.de
- Pizza Il Ritrovo - Gabriel Max Strasse 1 _ www.ritrovo.de
- Neumanns Café, lekkere koffie en ontbijt - Gabriel-Max-Straße 18 _ www.neumanns.berlin
- Schneeweiss, een plek waar de hele stad naar toekomt om te ontbijten - Simplonstrasse 16 _ www.schneeweiss-berlin.de
RAW Gelände
Het oude industrieterrein RAW Gelände is ‘the place to be’ voor jongeren. Vroeger (in de tijd van de DDR) was het hier een onderhoudswerkplaats van de spoorwegen. Nu is dit omgebouwd tot een cultureel complex en is bijzonder sfeervol. Er is een skatehal, klimmuur, er zijn concertruimtes, bars, clubs, openluchtbioscoop in de zomer.
Je kan er streetart spotten. Er is ook een kunstgalerij Urban Spree met hedendaagse kunst en streetart. In de winter is er een gezellige kerstmarkt. Elke zondag is er een vlooienmarkt.
Revaler Strasse 99, Berlijn.
OV U1 Warschauer Strasse
www.raw-gelaende.de
www.urbanspree.com
Wanneer je verder wandelt,
kom je toe aan de mooiste brug van Berlijn: de Oberbaumbrücke.
Oberbaumbrücke
Berlijn heeft met 1.000 bruggen meer bruggen dan Venetië, die er 400 heeft. De Oberbaumbrücke is de langste brug van Berlijn en werd eind 19de eeuw gebouwd in rode bakstenen. Het was een douanekantoor voor boten die de stad in wilden.
De brug verbindt de twee wijken Kreuzberg en Friedrichshain met elkaar en bestaat uit twee niveaus: één voor het autoverkeer en voetgangers en één voor de metrolijnen U1 en U3.
Tijdens de Koude Oorlog was hier een grenspost tussen Oost-Berlijn (Friedrichshain) en West-Berlijn (Kreuzberg). Vooral ’s avonds is het hier prachtig verlicht.
Vlak achter deze brug vind je de bekende ‘East Side Gallery’.
East Side Gallery
De Berlijnse Muur (Duits: Berliner Mauer) werd opgebouwd op 13 augustus 1961 en viel na 28 jaar op 9 november 1989.
In de Mühlenstrasse vind je aan de Spree het langste bewaard gebleven stuk van de Berlijnse muur. Na de val van de muur beschilderden 118 kunstenaars uit 21 landen dit stuk van 1,3 kilometer lang. Het kreeg de naam ‘East Side Gallery’. Het werd in 2009 gerenoveerd. Je vindt er prachtige graffitiwerken.
Een bekend werk is de socialistische broederkus van Dmitri Vrubel. In 1979 werd de broederkus tussen Erich Honecker (DDR) en Leonid Brezjnev (Sovjet-Unie) beroemd, toen deze gefotografeerd werd en zich verspreidde.
De broederkus was een speciale vorm van begroeting tussen staatslieden in het voormalige Oostblok. Het bestaat uit een omhelzing en een wederzijdse kus op de wang of op de mond. Deze kus symboliseerde de broederschap tussen de socialistische staten.
OV S-bahn, U1 Warschauer Strasse
www.eastsidegallery-berlin.com
Socialistische broederkus
Graffitischildering van Dmitry Vrubel in 1990 getiteld: 'Mein Gott, hilf mir, diese tödliche Liebe zu überleben'.
Vrubel overleed in Berlijn aan complicaties van COVID-19 op 14 augustus 2022, op 62-jarige leeftijd.
DAG 2
KREUZBERG & NEUKÖLLN
Het veelzijdige Kreuzberg ligt ten zuiden van de wijk Mitte. De buurt is populair bij studenten, kunstenaars en de Turkse bevolking. Kreuzberg is opgesplitst in 2 postcodes: Kreuzberg 36 en 61.
In Kreuzberg 36, de buurt rond de Oranienstrasse, vind je het centrum van het Turkse Berlijn, met veel restaurants, cafés en winkels. De andere kant van Kreuzberg is Kreuzberg 61, gelegen onder het kanaal 'Landwehrkanal', rondom de Bergmannstrasse. Hier is de buurt burgerlijker, chiquer en heeft het meer artistieke flair.
KREUZBERG 36
We bezoeken de drukte van de Oranienstrasse en drinken een koffie bij ‘Ins Morgen’.
Daarna springen we binnen in een hippe kledingzaak VooStore. Het is een creatief concept in een fabriekshal met modern design. Je vindt er stijlvolle kleding voor dames en heren met o.a. labels zoals Dries Van Noten en Maison Margiela, exclusieve parfums, handtassen, sneakers, boeken en een koffiebar 'Voo Deli'.
VooStore Berlijn – Oranienstrasse 24, Berlijn
OV U8 Moritzplatz
www.vooberlin.com
Een fijne plaats om te lunchen is buiten op het terras bij een populair hoekcafé Bateau Ivre.
Oranienstrasse 18, Berlijn
We slaan linksaf in de Mariannenstrasse en wandelen tot aan de Mariannenplatz. Daar ligt een mooi kunstencentrum, Kunstraum Kreuzberg. Het maakt deel uit van het kunstkwartier Bethanien Creative Quarter.
Dit kunstencentrum was vroeger een ziekenhuis. Daarna bezetten krakers het om afbraak te voorkomen. Nu organiseert het kunstencentrum er allerlei exposities. Hier zit ook restaurant 3 Schwestern.
Mariannenplatz 2, Berlijn
OV U1, U8 Kottbusser Tor
www.kunstraumkreuzberg.de
www.kunstquartier-bethanien.de
www.3schwestern.com
Ook in deze buurt een aanrader van formaat voor een leuke koffiebar: Bonanza Coffee Roasters.
Adalbertstrasse 70, Berlijn
www.bonanzacoffee.de
KREUZBERG 61
We nemen de metro U aan de Kottbusser Tor en gaan naar het andere deel van Kreuzberg, met postcode 61. We bezoeken de levendige Bergmannstrasse. Het is een gezellige winkelstraat om door te lopen. Nieuwsgierig springen we ook even binnen bij de foodhallen, Markthalle 9.
Eisenbahnstrase 42, Berlijn
OV U Gneisenaustrasse
www.markthalleneun.de
Vlakbij ligt Zeha Berlin, een winkel die de authentieke sneakers uit de DDR-periode opnieuw tot leven brengt.
Friesenstrasse 7, Berlijn
OV U7 Gneisenaustrasse
www.zeha-berlin.de
Tijd voor een koffiepauze bij Einstein Koffie.
Ook hier worden we getrakteerd op een heerlijk kopje vers gebrande koffie.
Bergmannstrasse 105, Berlijn
www.einstein-kaffee.de
Vlakbij ligt de Chamissoplatz in een mooie buurt van Berlijn. Het geeft een goed beeld hoe Berlijn eruitzag voor de tweede wereldoorlog. De buurt is niet gebombardeerd, omdat de geallieerden het nabijgelegen vliegveld Tempelhof wilden houden.
OV U6 Platz der Luftbrücke
De bekendste plek om een curryworst in deze wijk te eten is bij Curry 36 (sinds 1981).
Voor ons de minst lekkere curryworst die we proefden.
Mehringdamm 36, Berlijn
OV U Mehringdamm
www.curry36.de
De beste döner kebap eet je bij Mustafa’s Gemüse Kebap. Wees niet verrast als je een lange rij mensen ziet aanschuiven. Ze vinden het de moeite waard om te wachten.
Berlijn telt meer dan 1.000 dönerzaken en is ongetwijfeld de dönerhoofdstad van Duitsland.
Mehringdamm 28, Berlijn
OV U6 of U7 Mehringdamm
NEUKÖLLN
We bezochten ook voor de eerste keer het multiculturele Neulkölln, een stadsdeel dat snel verandert. Als je nog nooit eerder in Berlijn was, is het geen aanrader om te starten met deze wijk.
Blijkbaar wordt deze wijk door werkloosheid geteisterd. Maar toch zou het tegenwoordig tot de populaire wijken van Berlijn behoren. Het is een armere wijk, in vergelijking met de andere stadsdelen. Nieuwe restaurants en winkels komen en gaan.
Oud vliegveld Tempelhof wordt een stadspark
Het voormalige vliegveld Tempelhof werd door de nazi’s gebouwd. Het is een overblijfsel van de architectuur van het Derde Rijk. Het terrein is nu een stadspark Tempelhofer Freiheit en is populair bij de inwoners.
300 hectare groene recreatie- en vrijetijdsruimte voor verschillende activiteiten: skaten, wandelen, fietsen, picknicken of gewoon in het gras liggen en ontspannen.
We bezoeken het kunstencentrum Kindl Gallery, moderne kunst in een voormalige bierbrouwerij.
Café Babette in Sudhaus. Hier kan je een pauze inlassen van de tentoonstellingen en genieten van hapjes en drankjes.
Met uitzicht op de karakteristieke koperen vaten en ramen van vloer tot plafond nodigt Café Babette bezoekers uit om te blijven hangen.
Am Sudhaus 3, Berlijn
OV U7 Rathaus Neukolln
www.kindl-berlin.de
DAG 3
het verfijnde PRENZLAUER BERG
Prenzlauerberg ligt in het voormalige Oost-Berlijn en ligt ten noorden van de wijk Mitte.
Het is een gezellige buurt om te bezoeken. Er hangt een fijne, ontspannen sfeer. Er wonen veel gezinnen met kinderen. Je vindt er leuke winkels, kunstgalerijen, cafés en restaurants.
We nemen de metro naar de Eberswalder Strasse (U2) en gaan naar de Pappelallee.
OV U2 Eberswalder Strasse
Kunstgalerij Supalife Kiosk
We bezoeken een leuke kunstgalerij waar we al jarenlang fan van zijn, Supalife Kiosk. Deze galerie bestaat al sinds 2004 en verkoopt mooie en betaalbare kunstwerken van beginnende of ervaren Berlijnse kunstenaars.
Jaarlijks organiseren ze 6 tot 8 tentoonstellingen met urban art, grafische ontwerpen, illustraties of zeefdruk.
Supalife Kiosk blijft een belangrijke plek voor artistieke uitwisseling tussen kunstenaars en bezoekers. Deze plek is heerlijk om te bezoeken en zeker een aanrader als je een authentiek kunstwerkje wil kopen van een Berlijnse kunstenaar.
Raumerstrasse 40, Berlijn
www.supalife.de
Onze snelle hap s'middags
De liefhebbers van de Berlijnse curryworst kunnen onder de verhoogde spoorweg U2 een culinaire stop nemen bij de legende ‘Konnopke’s Imbiss’, die al decennialang door velen geliefd en bekend is.
Schönhauser Allee 44B, Berlijn
OV U2 Eberswalder Strasse
www.konnopke-imbiss.de
Kulturbrauerei / culturele hotspot
Een bierbrouwerij werd een groot cultureel complex. De oude fabriekshallen zijn omgetoverd tot concerthallen, cinemazaal en uitgaanscentrum voor iedereen. Er ligt ook een museum in de Kulturbrauerei waar je alles te weten komt over het vroegere dagelijks leven in de DDR. In de winter is hier een leuke kerstmarkt.
Kulturbrauerei: Schönhauser Allee 36, Berlijn
OV U2 Eberswalder Strasse/Pappelallee
Museum in der Kulturbrauerei: Knaackstrasse 97, Berlijn
www.hdg.de/museum-in-der-kulturbrauerei
Aan de mooie Kollwitzplatz en de Kolwitzstrasse liggen leuke restaurants en cafeetjes. Het plein is genoemd naar Käthe Kollwitz, een bekende Duitse grafische kunstenares en beeldhouwster die in Berlijn woonde.
Lokaal en fairtrade
Shoppen kan je in de Kastanienallee, een gezellige straat in het hart van deze buurt. In deze buurt en de andere deelwijken van Berlijn vind je geen grote, nationale modeketens, maar alleen lokale winkels, altijd ecologisch, duurzaam en fairtrade.
Slow coffee
Niet alleen de barista’s zijn belangrijk voor een goede kop koffie, maar ook de koffieboer, importeur/exporteur, koffiebrander en de ondernemer van een koffiebar speelden een rol bij het leveren van kwaliteit.
Slow coffee of de tijd nemen om zelf een kopje koffie met de hand te maken werd weer populair.
Bij The Barn en vele andere koffiebars in Berlijn, staat de koffie ervaring meer centraal. Door verbeterde technieken, meer kennis over koffie van barista’s, een lichtere koffie branding en kwaliteit van de koffieboon, krijgt een kopje koffie veel meer smaakeigenschappen.
Er zijn vele lokale koffiebranderijen waar je heerlijke koffie kan drinken, zoals bij The Barn Coffee Roasters Berlin. De winkelrekken zijn er altijd gevuld met vers gebrande bonen en hun favoriete brouwapparatuur.
Schonhauser allee 8, Berlijn
OV U2 Rosa-Luxemburg-Platz
www.thebarn.de
Dorst & Honger
Berlijn is bekend om de lokale bierbrouwerijen en ‘Biergärten’, ruime tuinen met veel plaats om een biertje te drinken aan lange houten tafels, onder de schaduw van bomen.
De oudste en meest bekende Biergarten (1837) van Berlijn is deze met het lokale bier Prater. De Biergarten is dagelijks geopend vanaf 12 uur bij mooi weer, van april tot september.
Kastanienallee 7-9, Berlijn
Er ligt ook een restaurant Gaststätte waar ze traditionele Duitse gerechten serveren en dat alleen ’s avonds open is.
www.prater-biergarten.de
www.prater-gaststaette.de
Een heerlijke plaats voor een lokaal biertje of een authentieke koffie is bij KASCHK by BRLO (klimaneutral gebraut).
Linienstrasse 40, Berlijn (ingang om de hoek in de Rosa Luxemburgstrasse)
OV U2 Rosa Luxemburg Platz
www.brlo.de/gastronomien/brlo-kaschk
Een leuk restaurant is Fleischerei, waar vooral gegrilde vleesgerechten op de kaart staan (maar als alternatief ook een vegetarisch en visgerecht). Vroeger was er een slager gevestigd. Het restaurant heeft de naam behouden en krijgt goede beoordelingen.
Schonhauser allee 8, Berlijn
OV U2 Rosa Luxemburg Platz
www.fleischerei-berlin.com
DAG 4
het bruisende MITTE
In deze wijk liggen de meeste historische en politieke bezienswaardigheden, die we in deze blog overslaan. We beschrijven de leuke creatieve plekjes, hippe buurten, fijne plekjes om te eten of drinken.
Häckeschen Höfe
De Häckesche Höfe en Häckescher Markt is een buurt met mooie binnenpleinen en gebouwen in een industriële Jugendstil architectuur, hippe winkels, restaurants en cafés.
OV Tram S - Hackescher Markt
Berlijnse curryworst
Op 3 minuten wandelen van de Häckesche Höfe ligt de legendarische Curry 61, volgens ons de beste plaats in de stad om een Berlijnse curryworst te proeven. Deze plaatselijke delicatesse is een gegrilde of gebakken braadworst (met of zonder darmen), in plakjes gesneden en overgoten met een pittige tomatensaus en kerriepoeder of curcuma erover heen.
Dit serveren ze met een broodje of frietjes. De worst is een recept van de Berlijnse Herta Heuwer, die in 1949 de eerste currywurst verkocht.
Oranienburger Strasse 6, Berlijn
OV S Hachescher Markt
www.curry61.de
Creatieve shoppingbuurt
In de Rosenthaler Strasse 39 vind je de ‘Dead Chicken Alley’, een leuk steegje vol met graffiti en stickers (we kleefden hier ook een sticker van landed.online). Er ligt ook een bar Eschschloraque, een kunstgalerij en het Anne Frank museum.
Rosenthaler Strasse 39, Berlijn
www.eschschloraque.de
www.deadchickens.de
Er liggen mooie winkels (Nike, Apple, Mac, & Other Stories, Freitag, Carhartt, Birkenstock, Cos, Drykorn, American Vintage, Dr. Martens, ...) in de Rosenthaler Strasse en alle straten in de buurt: Neue Schönhauser Strasse, Weinmeisterstrasse, Münzstrasse, Max-Beer-Strasse.
De Alte Schönhauser Strasse is een stijlvolle winkelstraat met luxueuze merken (Filippa K, Aesop, Lala Berlin, ...)
De Auguststrasse is een straat met veel hedendaagse kunst en galerieën. In de Torstrasse vestigden zich talloze veelbelovende jonge designers en hippe, creatieve shops (vooral voor mannen: kleding, sneakers, zoals Soto store, Supreme, Kickz, MAD et LEN, ...).
De store Superconscious is een aanrader van formaat voor wie van fashion houdt. Je vindt er ook koffiebars, cafés en restaurants.
www.superconscious.de
Coffee & Cake bij Five Elephant
Lekkere en kwalitatieve koffie maken en serveren is in Berlijn heel belangrijk.
Ga zeker naar de hippe koffiebar Five Elephant in de Alte Schönhauser Strasse, voor een heerlijk kopje koffie en ambachtelijke ‘Käsetorte’. Ook zij roosteren hun eigen koffiebonen en meten zorgvuldig de juiste hoeveelheid gemalen koffie af voor de koffie die je bestelt. Een echte beleving!
Ook verkrijgbaar is er het heerlijke vruchtensap van het Duitse merk 'Van Nahmen'. Puur of gemixt met bruiswater of mousserende wijn. Onze keuze van bestelling was: Appel- & Vlierbessensap en Rabarbernectar.
Alte Schönhauser Strasse 14, Berlijn
OV Rosa-Luxemburg-Platz
www.fiveelephant.com
Het openbaar vervoer (OV) in Berlijn
Berlijn is opgedeeld in de zones A, B en C. Kaartjes zijn te koop voor zones 'AB’, ‘BC’ of ‘ABC’. Voor een bezoekje aan Berlijn binnen het centrum heb je in de meeste gevallen genoeg aan de zones A en B.
Je koopt een kaartje ABC (geldig voor alle buitenwijken van Berlijn).
U-bahn: Untergrundbahn, is de metro, rijdt ondergronds voor kortere afstanden in de binnenstad. Rijdt niet ‘s nachts.
Strassenbahn ‘S’: is de tram. De tramlijnen beginnen met de letter ‘S’ en een nummer (vb S9, S45).
Metrotram ‘M’: is een snellere tramlijn die begint met de letter ‘M’ en rijden 24 uur per dag, 7 dagen per week.
Bussen: rijden 24 uur per dag, 7 dagen per week.
S-bahn: ‘Stadtschnellbahn’ is een bovengrondse sneltrein, is voor langere afstanden (vb luchthaven - centrum).
Regionalbahn: een regionale trein’, herken je aan de letters RE of RB, gevolgd door een nummer van het traject (vb RE7).
Vergeet je kaartje niet af te stempelen, anders is het ongeldig.
www.bvg.de
Vervoer bij aankomst in de luchthaven Airport Berlijn Brandenburg
Vanaf het vliegveld kan je ieder half uur de regionale trein (RE7 of RB14) pakken naar het centrum van Berlijn. Deze brengt je in 30 minuten naar de stad.
Met de metrolijnen (U) of tramlijnen (S) kan het ook. Deze vertrekken elke 10 minuten naar het centrum van Berlijn (vb Alexanderplatz).
Met onze reisblogs willen we je informeren en inspireren over leuke reisbestemmingen en citytrips in Europa. Niet alleen ver weg, maar ook dichtbij huis (België/Nederland)
Berlijn, Duitsland
